“Wij gaan Nederland veranderen.” Dat waren mijn eerste woorden toen ik dik vijf jaar geleden aantrad als partijleider van GroenLinks. En ik denk dat wij allemaal die ambitie en urgentie meer dan ooit voelen.
We bereiken veel, heel veel. Bovendien blijven we groeien. Landelijk, Europees, maar al helemaal lokaal. Met honderden nieuwe wethouders, raadsleden en gedeputeerden. We besturen mee, zetten koers. En steeds meer mensen worden lid van GroenLinks.
Er is ook iets veranderd in mijn denken. In 2017, bij de vorige verkiezingen, was ik ervan overtuigd dat als GroenLinks veel zetels zou halen, we eigenhandig het hele Binnenhof op zijn kop zouden zetten. We boekten ons beste resultaat ooit, maar vielen buiten de regering. Ook D66 en PvdA, die de afgelopen jaren wel met Rutte zijn gaan regeren, kunnen nog niet tevreden zijn.
Vandaag ben ik hoopvoller dan ooit. Over een maand zijn er nieuwe verkiezingen. Opnieuw zeg ik: Wij gaan Nederland veranderen. Maar deze keer zeg ik erbij: dat hangt niet af van één persoon of één partij. Wij gaan Nederland veranderen, als alle progressieve krachten van ons land samenwerken en een vuist maken. In ons eentje kunnen we de koers bijsturen, maar als we samenwerken kunnen we het systeem veranderen.
Daarom heb ik een essay geschreven. Keerpunt 21. Een pleidooi voor progressieve samenwerking. Je kunt het hier lezen.
Keerpunt 21 is een verwijzing naar Keerpunt 72, de samenwerking tussen PvdA, D66 en de PPR, een voorloper van GroenLinks. Het was de basis voor de regering van premier Joop den Uyl (PvdA), de meest progressieve regering die Nederland ooit heeft gekend.
Ik voel het tot in mijn tenen. Zo’n progressieve regering is ook mogelijk in 2021. Hoewel sommige partijen nog twijfelen om het hardop te zeggen, merk ik ook bij anderen dat het denken verandert. Sigrid Kaag spreekt openlijk over haar ambitie voor een progressieve regering. Lilianne Ploumen herhaalt keer op keer dat ze samen wil optrekken met linkse bondgenoten.
Ik begrijp dat het voor andere partijen onlogisch kan voelen om al voor de verkiezingen samen te werken. Het heeft iets onnatuurlijks in campagnetijd. Maar we hebben nog maximaal tien jaar om de klimaatcrisis aan te pakken. De bestrijding van de sociale ongelijkheid kan niet langer wachten. Dit is een tijd waarin samenwerking belangrijker is dan het onnodig uitvergroten van onderlinge verschillen. Onze campagne gaat daarom niet alleen over GroenLinks.
Onze campagne gaat over de toekomst van Nederland. Misschien is het een primeur. Hopelijk is het een blijvertje. Maar wij gaan deze verkiezingen niet campagnevoeren tegen andere progressieve partijen. Wij gaan campagnevoeren voor onze overeenkomsten.
D66 is een partij die hartstochtelijk pleit voor Europa en oog heeft voor het onderwijs. Met de PvdA delen we het pleidooi voor verhoging van het minimumloon en wederopbouw van de verzorgingsstaat. Een regering met de SP erbij versterkt onze inzet voor menswaardige zorg en bestrijding van ongelijkheid. En iedere GroenLinkser zal altijd, altijd het belang van een leefbare planeet benadrukken.
We bevinden ons midden in de coronacrisis. Maar deze verkiezingen gaan vooral over het Nederland na corona. Het is aan ons om de klimaatcrisis een halt toe te roepen. Het is aan ons om te zorgen voor meer natuur, kleinere klassen en bestrijding van armoede. Deze generatie politieke leiders heeft een afspraak met de geschiedenis.
Daarom ben ik zo gebrand op progressieve samenwerking. Ook als niet iedereen meteen enthousiast reageert. Ik weet me gesteund door jullie. Door onze beweging van verandering. Door die honderdduizenden Nederlanders die voelen dat 2021 een keerpunt kan worden.
Ik hoor graag wat je van mijn essay en ideeën vindt. En hoe je vrienden en familie erop reageren. Stuur me een mailtje terug en mocht je je nog niet aangemeld hebben: doe mee met onze campagne!
Jesse