GroenLinks strijdt al jaren voor goed onderhoud van de bomen die langs de wegen in het buitengebied staan. In het coalitieakkoord staan de laanbomen prominent genoemd. Laanbomen zijn belangrijk voor de biodiversiteit en bepalend voor ons landschap. Ons Lochemse college van B&W heeft nu een raadsvoorstel gemaakt met meer structureel geld voor laanbomen. In totaal gaat het om 455.000 euro per jaar. Afgezet tegen de periode van voor 2016 is dat een verbetering. Toen stond er namelijk nauwelijks geld op de begroting voor laanbomen. De resultaten van een vijfjarige programma laten zien wat de bomen nodig hebben.

De pilot laanbomenbeheer

Vanaf de winter 2016-2017 liep een vijfjarig pilotprogramma om achterstallig onderhoud aan gemeentelijke bomen langs wegen in het buitengebied weg te werken. Aan de pilot namen gemeente, Circulus-Berkel, aannemers en inwoners deel. De 52.000 gemeentelijke laanbomen zijn de afgelopen jaren stuk voor stuk in kaart gebracht, ingemeten, beoordeeld op boomveiligheid en één keer onderhouden (gesnoeid). Iedere boom kreeg zijn eigen paspoort. Bomen waarvan met snoei de veiligheid niet kon worden gegarandeerd, zijn gekapt. Deze worden zoveel mogelijk herplant.

Het beeld is niet rooskleuring. Jarenlang gebrekkig onderhoud en de droge zomers hebben hun tol geëist. De toestand van de bomen is nu in kaart gebracht, dus weten we nu ook wat er aan structureel aan onderhoud nodig is.

De belangrijkste wijzigingen op een rijtje

  1. Snoeionderhoud: snoeifrequentie afstemmen op de kwaliteit van de bomen. De vijfjarige pilot heeft geleerd dat snoeionderhoud meer maatwerk vraagt, soms frequenter dan eens per vijf jaar (bij oude, beeldbepalende lanen bijvoorbeeld), soms minder frequent.
  2. Vellen van bomen: planmatige trajectenkap is noodzakelijk voor toekomst laanbomenbestand. In de pilot is er niet zoveel gekapt, maar verjonging is wel nodig om ook voor de volgende generaties mooie lanen te behouden. Uit veldinventarisaties blijkt dat een zeventigtal trajecten in de komende 20 jaar moet worden vervangen, omdat deze trajecten steeds verder in kwaliteit en vitaliteit achteruitgaan. Deze zijn nauwgezet in kaart gebracht. Goede uitleg aan inwoners over de noodzaak van kap en vervanging is belangrijk.
  3. Herplant winterseizoen. Om het totale laanbomenbestand op peil te kunnen houden en om te voldoen aan de herplantverplichtingen zullen er jaarlijks aanzienlijk meer bomen moeten worden herplant. In het komende winterseizoen gaat Circulus-Berkel in onze gemeente maar liefst 1.050 jonge laanbomen planten.
  4. Herplant met jonge bomen. In de pilot is herplant uitgevoerd met jonge scheuten (spillen). De ervaring van drie droge zomers laat zien dat dit helaas niet op alle plekken een succes is. Het voorstel is nu om met jonge bomen (omtrek 8-10 cm) en nazorg (water geven) te gaan werken.

Water geven

De Stentor heeft veel aandacht besteed aan het water geven van bomen. Dit naar aanleiding van een motie van Lochem Groen! Helaas heeft de krant geen achtergronden gegeven (niet interessant voor de verkoopcijfers). Wat is nu het verhaal? In de pilot is gekozen voor herplant door inwoners. Zo zijn de boompjes aan de Mettrayweg geplant door de jeugd van Sportclub Eefde. Er is gekozen voor de plant met spillen van 2 tot 3 jaar oud. Het voordeel daarvan is dat ze met de hand kunnen worden geplant, ook door kinderen. Ze slaan ook beter aan, hebben minder water nodig en geen boompalen. De vrijwilligers hebben ook water gegeven, maar met drie droge zomers was er niet meer tegenaan te slepen. Vandaar de keuze om de komende herplant met grotere boompjes te doen door Circulus-Berkel. En er is geld gereserveerd voor water geven. Gelukkig helpen de regenbuien van de laatste tijd. Niet alleen voor de aanplant: de hele natuur snakte naar water.

Een plus voor vleermuizen

December 2020 heeft de provincie Gelderland een generieke ontheffing voor een periode van 10 jaar verleend, op basis van het Soortmanagementplan Vleermuizen Lochem. Er staan onder andere vliegroutes en verblijfplaatsen in. Dit plan voor Lochem is uniek in Nederland. Vervangen van delen van lanen kan op basis van de generieke ontheffing in dit plan. Een voorwaarde is dat er een plus wordt gerealiseerd voor vleermuizen. Een van de maatregelen zal zijn het ophangen van 660 vleermuizenkasten.