De huishoudelijke hulp (HH1) is een onderwerp dat mensen in hun dagelijkse leven raakt, iets wat direct op de kwaliteit van hun leven ingrijpt. Een belangrijk onderwerp dus, waarover verwacht mag worden van een gemeente dat op een goede manier besluiten genomen worden en met de juiste en volledige informatie. GroenLinks, PvdA en VVD hadden vragen of de besluitvorming wel goed gedaan is. Daarover ging de extra raadsvergadering van maandag 11 januari 2016. Als eerste wil ik iets zeggen over het woord “poetshulp” dat zo vaak wordt gebruikt voor HH1. Poetshulp klinkt als een hulp die een schoon huis nog even verder oppoetst. Dit heeft niets te maken met de werkelijkheid. HH1 zorgt er voor dat mensen niet vervuilen. Een schone wc en douche, schone kleding en geen laag stof dat is waar HH1 over gaat.
De groep mensen die HH1 nodig heeft kunnen niet zelf het huishouden doen vanwege een fysieke reden, maar hebben geen verzorging nodig en hebben nog wel de regie over het huishouden. Vorig jaar is de toekenning en vergoeding van HH1 van het rijk naar de gemeente gegaan. Door het rijk is 40% bezuinigd, omdat de gemeenten alles veel goedkoper kunnen doen (wel een vreemde stelling eigenlijk). De gemeente Lochem heeft van dat bedrag nog eens 40% bezuinigd. Dus het budget is nog maar 36% van het eerdere budget .
Als je kiest voor bezuinigingen als gemeente, waarom dan niet van te voren er voor zorgen dat er meer mantelzorgers en vrijwilligers zijn voor je de regels gaat aanpassen. Of ga tenminste vooraf de getroffen groep goed informeren. Ook dat is onvoldoende gebeurd. Er was wel een informatiebijeenkomst. Maar de betreffende ambtenaar wist niet hoe het zou gaan worden. Diegene die kwamen zouden verder op de hoogte gehouden worden en ook dat is niet gebeurd.
De gemeente Lochem koos er voor om aan alle mensen die HH1 ontvingen alleen een brief te sturen. In die brief staat dat er besloten is dat HH1 niet meer wordt vergoed. Mensen werden gedwongen om ergens waar ze recht op hebben op te eisen door een bezwaar in te dienen. Het is triest dat mensen die huishoudelijke hulp nodig hebben hun recht moeten halen via een bezwaar en een aantal zelfs bij de rechter. En helemaal tenenkrommend is dat als ze dan gelijk krijgen van de rechter er nog niets veranderd. Een compleet terechte reden lijkt mij voor een extra raadsvergadering om het proces aan de kaak te stellen. GroenLinks heeft dit gedaan met de hoop dat er dan eindelijk een andere koers gevaren zal worden. Of tenminste ingezien wordt dat er fouten zijn gemaakt en er iets aan gedaan zou worden om dit te herstellen en in de toekomst te voorkomen. Maar dat is niet gebeurd. Zelfs niet na een motie van wantrouwen tegen de wethouder.
Ik heb met verbazing gekeken naar het debat. Het leek wel of de oppositie aan de ene kant en de wethouder en coalitie aan de andere kant het over twee totaal verschillende stukken hadden. De oppositie (GroenLinks, PvdA en VVD) hadden het over het beleid van de HH1 waarbij gemeente Lochem het landelijke nieuws haalde als meest asociale gemeente en waarbij er 10 mensen naar de rechter zijn gegaan en de rechter uitspraak heeft gedaan dat de gemeente fout zit. En de wethouder en coalitie (CDA, D66 en Gemeente belangen) hadden het over het beleid van de HH1 waarbij alles in gezamenlijk overleg is gebeurd, burgers goed zijn geïnformeerd, het beleid steeds is bijgestuurd en dat helemaal ten goede komt aan alle burgers van Lochem. Met dan nog een aantekening dat er juridische onduidelijkheid is. Er was dus eigenlijk volgens wethouder en coalitie niets aan de hand, behalve dan dat een stel onruststoker een extra raadsvergadering wilde. Die raadsvergadering was dan ook volgens hen onnodig, want het proces was goed verlopen. Ik was compleet verbaasd. Flabbergasted zeggen de Engelsen. Geen sorry, geen we moeten het toch anders gaan doen, niets.
We zitten we nog steeds met de vragen die gesteld zijn. Waarom is er geen alternatief plan. Dan had er een eerlijke afweging kunnen komen en is er ook duidelijkheid over wat dan die grote gevolgen zijn die voorkomen worden door dit beleid uit te voeren. Wat betreft de bijsturing, GroenLinks heeft keer op keer erop gehamerd om de mensen persoonlijk te informeren. Dit is uiteindelijk gedaan, maar onduidelijk is of nu echt iedereen zo’n gesprek heeft gehad. Een ander punt is de financiële kant. Hoeveel kosten zijn er nu gemaakt door de rechtszaken, juridisch adviezen en achteraf repareren van fouten? Heeft deze bezuinigingsactie überhaupt wel zin gehad?
Ik blijf hopen, misschien tegen beter weten in, dat de wethouder en coalitie inzien dat dit niet langer kan en dat ze er voor gaan zorgen dat de mensen die de huishoudelijke hulp nodig hebben die ook krijgen. Ik heb in het verleden zelf huishoudelijke hulp nodig gehad en niet gekregen en weet hoe moeilijk het is om hulp te gaan vragen aan familie, bekende en buren. Vragen of iemand een keer een boodschap voor je doet is een stuk makkelijker dan te vragen of iemand wekelijks de wc en douche voor je wil gaan schoonmaken. Ik kreeg toen niet de HH1 die ik hard nodig had, hopelijk kan ik nu meehelpen er voor te zorgen dat de mensen van gemeente Lochem die het nodig hebben die hulp wel krijgen.
Marleen Dros, steunfractielid van GroenLinks Lochem 11-1-2015